Αντανακλαστικά βρεφών & κολύμβηση

Τα αντανακλαστικά είναι οι αυτοματοποιημένες κινήσεις που γίνονται σε ένα εξωτερικό ερέθισμα και χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: στα «αρχέγονα» (αλλιώς «πρωτόγονα» ή νεογνικά), τα ακούσια, δηλαδή, αντανακλαστικά τα οποία διαμορφώνονται από την κοιλιά της μαμάς, και σε εκείνα που θα εμφανιστούν μερικούς μήνες αργότερα. Λέγοντας αρχέγονα εννοούμε ουσιαστικά τις κινήσεις που σχετίζονται με την αυτοπροστασία και την επιβίωση. Αυτά τα αντανακλαστικά είναι πολύ σημαντικά για τα μαθήματα κολύμβησης, καθώς πολλές πρακτικές του baby swimming βασίζονται σε αυτά. Αποστολή του εκπαιδευτή βρεφικής κολύμβησης είναι να μετατρέψει αυτά τα ακούσια αντανακλαστικά σε εκούσιες δράσεις. Όσο το μωράκι σας αναπτύσσεται (και παράλληλα ωριμάζει το νευρικό του σύστημα), τα ακούσια χαρακτηριστικά θα εξαφανιστούν για να δώσουν τη θέση τους σε πιο “ώριμες” και συντονισμένες αντιδράσεις.

Τα πιο σημαντικά αντανακλαστικά, που σχετίζονται με τη βρεφική κολύμβηση, είναι:

«Gag» Reflex

Αυτό το πρώιμο αντανακλαστικό προκαλεί συστολή ή σπασμό της γλωττίδας και της επιγλωττίδας και προκαλείται όταν κάτι αγγίζει τη μαλακή υπερώα, εμποδίζοντας αντικείμενα (μη επιθυμητά) να εισέλθουν στο λάρυγγα, και βοηθά στην πρόληψη του πνιγμού. Στη βρεφική κολύμβηση βασιζόμαστε, σε μεγάλο βαθμό, σε αυτό το αντανακλαστικό μέχρι το μωρό να μπορέσει να μάθει να κρατά την αναπνοή του ή να κλείνει το στόμα του στις βουτιές. 

Divers Reflex

Ως καταδυτικό αντανακλαστικό ορίζεται ένα σύνολο αντιδράσεων του καρδιαγγειακού και αναπνευστικού συστήματος των θηλαστικών, από τη στιγμή που το σώμα τους, αλλά κυρίως το πρόσωπό τους, εμβυθισθεί στο νερό. Πρόκεται για ένα αντανακλαστικό που βελτιστοποιεί την αναπνοή. Καθώς το νερό  χτυπάει το πρόσωπο του μωρού, το αντανακλαστικό ενεργοποιείται, προκαλώντας αυτόματο κράτημα αναπνοής, επιβράδυνση του καρδιακού παλμού και βελτιστοποίηση του οξυγόνου στο αίμα. Αυτό το αντανακλαστικό συνήθως ενεργοποιείται σε θερμοκρασία νερού μικρότερη των 21 βαθμών και χάνεται σε υψηλότερες θερμοκρασίες, έτσι, είναι δύσκολο να πούμε αν ένας κολυμβητής σε μια πισίνα με 28-32 βαθμούς θα έχει αυτό το αντανακλαστικό, ωστόσο, τα μωρά κάτω των 6 μηνών έχουν αυτό το αντανακλαστικό ανεξαρτήτως της θερμοκρασίας του νερού.

 Amphibian Reflex

Αυτό είναι το αντανακλαστικό που είναι «υπεύθυνο» για την πεποίθησή μας ότι τα βρέφη, μπορούν να κολυμπήσουν. Το αμφίβιο αντανακλαστικό προκαλεί την κίνηση των χεριών, των ποδιών και του κορμού με ταυτόχρονη προώθηση, όταν τοποθετούνται με την κοιλιά στο νερό και το πρόσωπο κάτω από αυτό.

Αν αυτό το αντανακλαστικό καλλιεργηθεί στην ηλικία 4-8 μηνών, θα μετατραπεί από ακούσια κίνηση σε συνειδητή πράξη και στην ηλικία των 5-7 μηνών θα δώσει τη θέση του στο αντανακλαστικό που βοηθά στην έναρξη του μπουσουλήματος.

Righting Reflex

Αυτό το αντανακλαστικό είναι αυτό που κάνει το μωρό να προσπαθεί να σηκώσει το κεφάλι του όταν είναι ξαπλωμένο με την πλάτη και να κυλήσει με την κοιλιά του. Για να αποφευχθεί αυτό το αντανακλαστικό στο νερό, εφαρμόζονται ασκήσεις επίπλευσης, όπου υποστηρίζεται το κεφάλι, ενώ ταυτόχρονα εξοικειώνονται με αυτή την «άβολη» θέση και συνεχίζουν να απολαμβάνουν την ύπτια κολύμβηση μεγαλώνοντας.