Το παιχνίδι είναι κάτι περισσότερο από διασκέδαση για τα παιδιά. Το πώς τα παιδιά μαθαίνουν και το πώς ασκούνται, δείχνει τι είδους άνθρωποι είναι και τι θέση έχουν στον κόσμο.

Το παιχνίδι είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε με το παιδί σας. Ο χρόνος που αφιερώνετε παίζοντας μαζί του, δίνει στο παιδί σας διαφορετικούς τρόπους μάθησης.

Παιχνίδι…πόσο σημαντικό είναι; –Baby swimming–

Επίσης, βοηθά το παιδί σας:

• να αποκτήσει εμπιστοσύνη
• να νιώσει αγαπητό, χαρούμενο και ασφαλές
• αναπτύσσει κοινωνικές δεξιότητες, γλώσσα και επικοινωνία
• μαθαίνει να νοιάζεται για τους άλλους και για το περιβάλλον
• αναπτύσσει φυσικές δεξιότητες
• συνδέει και βελτιώνει μονοπάτια στο μυαλό του

Το παιδί σας θα λατρεύει να παίζει μαζί σας, αλλά μερικές φορές θα προτιμάει να παίζει μόνο του και δε θα χρειάζεται τόσο τη δική σας συμμετοχή. Ίσως θελήσει από εσάς μονάχα να του δώσετε ιδέες και να θέλει να ξέρει απλά  πώς πάει το παιχνίδι του. Επίσης, ο τρόπος που παίζει το παιδί σας θα αλλάζει καθώς μεγαλώνει.

 Διαφορετικοί τύποι παιχνιδιού

Το καλύτερο παιχνίδι για τα παιδιά, είναι το ελεύθερο παιχνίδι, αυτό που δεν έχει οδηγίες. Αυτό το παιχνίδι απλά συμβαίνει, και εξαρτάται από το τι βρίσκει το παιδί σας ενδιαφέρον την εκάστοτε στιγμή, δεν προγραμματίζεται και το αφήνει ελεύθερο να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του και να κινηθεί με τους ρυθμούς του.

Παραδείγματα ελεύθερου παιχνιδιού…

• δημιουργικό παιχνίδι μόνο του ή με άλλους-περιλαμβανομένων καλλιτεχνικών ή μουσικών παιχνιδιών
• παιχνίδια φαντασίας-φτιάχνοντας παιδικά σπιτάκια με κουτιά ή κουβέρτες, παίζοντας θέατρο
• εξερευνώντας καινούρια ή αγαπημένα μέρη παιχνιδιού-ντουλάπια, αυλές, πάρκα, παιδικές χαρές κτλ

Μπορείτε να αποτελείτε μέρος του ελεύθερου παιχνιδιού του παιδιού σας ή όχι. Μερικές φορές το μόνο που θα χρειαστεί να κάνετε είναι απλά να του διευκρινίζετε τη σωστή κατεύθυνση, όσον αφορά το πέταμα ρούχων και παιχνιδιών στο πάτωμα, ή όσον αφορά το τραπέζι με μαρκαδόρους και χαρτιά. Μερικές φορές απλά χρειάζεται να είστε λίγο περισσότερο ενεργοί. Για παράδειγμα: “Τι θα έλεγες να μασκαρευτούμε; Τι θα ήθελες να είσαι σήμερα;”

Το παιχνίδι βάσει οδηγιών είναι διαφορετικό. Είναι περισσότερο οργανωμένο και  πραγματοποιείται σε προγραμματισμένο χρόνο ή σε οριοθετημένο χώρο, και είναι συχνά καθοδηγούμενο από κάποιον ενήλικα.

 Παραδείγματα τέτοιου παιχνιδιού αποτελούν:

• Εξοικείωση νηπίων με το νερό, ή μαθήματα βρεφικής κολύμβησης – για εσάς θα είναι σημαντικά μαθήματα για το παιδί σας, αλλά το ίδιο το παιδί θα τα θεωρήσει παιχνίδι
• Ομάδες νηπίων και παιδιών προσχολικής ηλικίας που απολαμβάνουν ιστορίες και παραμύθια στην τοπική βιβλιοθήκη
• Χορός, μουσική και τμήματα δραματοθεραπείας για παιδιά όλων των ηλικιών
• Οικογενειακά επιτραπέζια ή παιχνίδια με κάρτες
• Τροποποιημένα αθλήματα για ελαφρώς μεγαλύτερα παιδιά

*Το παιχνίδι με ή χωρίς οδηγίες μπορεί να γίνει μέσα στο σπίτι ή έξω από αυτό. Το να περνάει το παιδί σας χρόνο έξω, του δίνει την ευκαιρία να εξερευνήσει, να δραστηριοποιηθεί, να ελέγξει τα φυσικά του όρια- και να λερωθεί!

 Πώς το παιχνίδι αναπτύσσει το παιδί σας

Καθώς το παιδί σας μεγαλώνει, ο τρόπος που παίζει θα αλλάζει-θα γίνει πιο δημιουργικό και θα πειραματίζεται περισσότερο με παιχνίδια και ιδέες. Αυτό ίσως να σημαίνει ότι χρειάζεται περισσότερο χώρο και χρόνο για παιχνίδι.

Νεογέννητα και μωρά

Για τα μωρά, το καλύτερο παιχνίδι είστε εσείς. Ίσως θα θέλατε να δοκιμάσετε τα ακόλουθα για να παίξετε με το μικρό σας:

• μουσική, τραγούδια, καμπανάκια ή δοχεία γεμάτα με διάφορα αντικείμενα-αυτά τα αντικείμενα μπορούν να βοηθήσουν την ανάπτυξη της ακοής και της κίνησης
• αντικείμενα διαφορετικών μεγεθών, χρώματα και σχήματα- αυτά μπορούν να ενισχύσουν την ικανότητα να φτάνει και να αρπάζει
• ανθεκτικά έπιπλα, μπάλες, παιχνίδια ή κουτιά- μπορούν να κάνουν το παιδί σας να μπουσουλάει, να στέκεται και να περπατάει

 Νήπια

Το παιδάκι σας θα απολαύσει:

• μια ποικιλία από μεγάλα και ελαφριά αντικείμενα όπως κουτιά από χαρτόνι, κουβάδες ή μπάλες-αυτά μπορούν να ενισχύσουν το τρέξιμο, το χτίσιμο, το τράβηγμα ή το σύρσιμο
• κιμωλίες, σχοινιά, μουσική ή δοχεία- μπορούν να ενισχύσουν το πήδημα, την κλωτσιά, το βηματισμό και το τρέξιμο
• στεφάνια, κουτιά, μεγάλες πέτρες, ή μαξιλάρια- μπορούν να χρησιμοποιηθούν για σκαρφάλωμα, ισορροπία, ταλάντευση ή ρολάρισμα
• λόφοι, τούνελ ή γωνίες- μπορούν να ενθαρρύνουν φυσικές δραστηριότητες όπως  το σύρσιμο και την εξερεύνηση

Εάν βάλετε κάποια αγαπημένη μουσική καθώς το παιδάκι σας παίζει, μπορεί να πειραματιστεί με διαφορετικούς ήχους και ρυθμούς.

Παιδιά προσχολικής ηλικίας

Εδώ είναι κάποιες ιδέες ώστε να κινητοποιήσετε το μυαλό και το σώμα του παιδιού σας:

• παλιά δοχεία γάλα, ξύλινες κουτάλες, άδειες γλάστρες, μπαστούνια, σχισμένα χαρτιά, πλαστικοί κουβάδες, κατσαρόλες και παλιά ρούχα- το παιδί σας μπορεί να τα χρησιμοποιήσει αυτά για φανταστικό, ελεύθερο παιχνίδι
• αγαπημένα cd ή κατσαρόλες και τηγάνια- το παιδί σας μπορεί να τα χρησιμοποιήσει αυτά για μια χορευτική παράσταση ή για να δημιουργήσει μουσική
• μπάλες και φρίσμπι-αυτά μπορούν να ενισχύσουν την άσκηση στις κλωτσιές, το πέταμα ή το κύλισμα

Όταν ενθαρρύνετε το παιδί σας να κλωτσήσει ή να πετάξει, δοκιμάστε να το πείσετε να χρησιμοποιήσει τη μία πλευρά του σώματός του, και μετά την άλλη.

Παιδιά σχολικής ηλικίας

Το παιδί σας σε αυτήν την ηλικία μπορεί να διασκεδάσει με:

• έπιπλα, λινά, καλάθια πλυσίματος, σκηνές και κουτιά τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για χτίσιμο
• τη φαντασία του, καθώς υποδύεται κάποιον αγαπημένο σουπερ ήρωα
• χειροποίητα εμπόδια τα οποία το αναγκάζουν να κινείται σε διαφορετικούς δρόμους, κατευθύνσεις και ταχύτητες

Εάν το παιδί σας ενδιαφέρεται, μπορείτε να το πάτε να κάνει κάποιο άθλημα ή να συμμετάσχει σε ομαδικές δραστηριότητες κατάλληλες για μικρά παιδιά, ή ακόμα και σε καλλιτεχνικές ή χειροτεχνικές δραστηριότητες.

 Εάν το παιδί σας δε θέλει να παίξει

Κάποιες φορές ίσως το παιδί σας δε θέλει να παίξει-για παράδειγμα, μπορεί να είναι κουρασμένο ή να βαριέται να κάνει την ίδια δραστηριότητα για πολύ ώρα.  Αυτό είναι φυσιολογικό και συνήθως δε συντρέχει λόγος ανησυχίας.

 Αλλά μερικές φορές η έλλειψη παιχνιδιού ή η έλλειψη ενδιαφέροντος για παιχνίδι μπορεί να είναι σημάδι μιας σοβαρότερης αναπτυξιακής διαταραχής. Φροντίστε να μιλήσετε με τον γιατρό σας αν:

• το μωρό σας δε συμμετέχει ενεργά σε διαδραστικά παιχνίδια
• το παιδάκι σας έχει μικρό ενδιαφέρον για παιχνίδια, ή δε χρησιμοποιεί παιχνίδια με λειτουργικό τρόπο (για παράδειγμα, ενδιαφέρεται μονάχα να γυρνά τις ρόδες ενός αυτοκινήτου αντί να το οδηγεί μες στο δωμάτιο όπως τα άλλα παιδάκια της ηλικίας του)
• το παιδάκι σας δεν ενδιαφέρεται να παίξει με άλλα παιδιά, ή να παίξει παιχνίδια προσποίησης